Dolar Ne Olacak? Big Mac Endeksi Açıkladı...

The Economist tarafından hesaplanan Big Mac endeksi açıklandı.

Big Mac Endeksi Nedir?

Bu endeks ile 1 Doların tüm ülkerde aynı satınalma gücüne sahip olduğu varsayımıyla, yerel paranın dolar cinsinden değeri ölçülmektedir. McDonald’s Corp.'un marka hamburgeri Big Mac, Temmuz 2014 itibariyle Türkiye’de 9,25 TRL’ye satılırken, Amerika’da 4,80 USD fiyata satılmaktadır.

Dolayısıyla endekse göre Türk Lirası, dolar karşısında yüzde %7,9 daha değersiz durumda. Hali hazırda 2,09 seviyelerinde olan doların 1,93’e gerilemesi bekleniyor.

Küresel Likitide Sarhoşluğu Riske Aldırmıyor

Lehman’ın iflası ile günyüzüne çıkan küresel ekonomik krizin etkileri, üzerinden 6 yıl geçmesine rağmen hala devam ediyor.  Merkez Bankalarının uyguladığı ultra gevşek para politikaları nedeniyle yaratılan bol ve ucuz likitide, özellikle gelişmekte olan piyasalarda morfin etkisi yaratmakta, gerçek olmayan olumlu bir hava yaratmaya devam etmektedir.

FED’in Mayıs 2013 tarihi itibariyle dile getirmeye başladığı gevşek para politikasında sona gelindiğine dair söylemleri bile Türkiye gibi gelişmekte olan ülkeleri ciddi boyutta etkilemeye yetti. Türkiye ekonomisi, kronik yapısal sorunları ve dışa bağımlı yapısı nedeniyle sıcak para hareketlerine karşı oldukça savunmasız durumda.

Yıllardır uygulanan bol ve ucuz likitideye rağmen küresel ekonomilerdeki toparlanma istenen düzeye erişemiyor. Büyüme ve istihdam verileri hedeflenen düzeylerin hala altında. Yaratılan likitide ortamı enflasyon yaratmadığı müddetçe gelişmekte olan piyasalardaki sanal bahar havası devam edecektir. Öyle ki finansal piyasalar,  bu bahar havasının sona ermemesi için dua ediyor durumda. Çünkü aksi durumda likitide muslukları daralacaktır.

Bol ve ucuz likidite ortamının uzunca bir süre daha devam edeceğine dair taahhütler, finansal piyasalardaki risk algısının alışılmışın dışında hareket etmesine neden oluyor.

Temettü Nedir?

Temettü; Şirketlerin dönem içinde elde ettikleri kardan mevcut ortakların pay alma hakkıdır.

Söz konusu hak, hisse senedine bağlı ‘Kar Payı Kuponları’ karşılığında ve ayrıca hisse senedi ibrazına gerek kalmaksızın kullandırılır. Borsada işlem gören şirketler kar paylarını nakit ve/veya hisse senedi şeklinde dağıtılabilir.

Temettü, şirketlerin bir yıllık faaliyet dönemleri sonucunda elde ettikleri Net Dönem Karı üzerinden (yasal karşılıklar ayrıldıktan sonra) dağıttıkları ve ortakların Şirkette sermayelerinin bulunması karşılığında elde ettikleri getiridir.

Temettüler iki şekilde dağıtılmaktadır.

- Nakit olarak ortaklara ödenen temettüler,

- Bedelsiz Sermaye artırımına dahil edilerek karşılığında yeni senet dağıtılan temettüler,

ÖRNEK ABC A.Ş.

Bedelli Sermaye Artırımı Nedir?

Bedelli Sermaye Artırımı; Şirketlerin sermaye artırımı karşılığında çıkardıkları hisse senetlerini nominal değerinden (1 TL) veya daha yüksek bir fiyattan satmak suretiyle gerçekleştirdikleri sermaye artırımına denir.

Bedelli Sermaye artırımına katılma hakları da Rüçhan Hakkı olarak adlandırılmaktadır.

Söz konusu hisse senetleri ortaklara satılabileceği gibi (rüçhan hakkının kullandırılması), ortaklar dışındaki yatırımcılara da satılabilir (rüçhan haklarının kısıtlanması).

Bedelli sermaye artırımına katılım belli bir süre ile sınırlıdır. Bedelli Sermaye artırımı, şirketlerin dış kaynaklardan temin etmiş oldukları yeni kaynaklar karşılığında yani bir bedel karşılığında hisse senedi dağıttıkları sermaye artırım türüdür.

Şirketlerin bedelli sermaye artırımına gitmelerinin başlıca nedenleri;

- Şirketin faaliyet hacminin büyümesine paralel olarak sermaye ihtiyacının olması,

- Şirketlerin yeni yatırımlar neticesinde fon ihtiyacı içinde olması,

Bedelli Sermaye artırımı Şirketlerin Piyasa Değerlerini etkilemektedir.

ÖRNEK: ABC A.Ş.

Bedelsiz Sermaye Artırımı Nedir?

Bedelsiz Sermaye artırımı, şirketlerin kendi iç kaynaklarını (emisyon primi, yeniden değerleme değer artışı, yedekler, iştirak ve duran varlık satış karları, geçmiş yıllara ait temettü) kullanarak yapmış oldukları ve ortaklarından ilave kaynak talep etmeden bedelsiz olarak hisse senedi dağıttıkları sermaye artırım türüdür.

Bedelsiz Sermaye artırımı şirkete ek bir finansman kaynağı sağlamamaktadır. Şirketlerin bedelsiz sermaye artırımına gitmelerinin başlıca nedenleri;

• Emisyon primi ile iştirak ve duran varlık satış karı kalemlerinden yapılan sermaye artırımlarının şirkete sağladığı vergi avantajı,

• Şirketlerin enflasyon karşısında erimiş olan sermayelerini güncellemek istemesi,

Bedelsiz Sermaye artırımında kullanılan temettü dışındaki kaynaklar birer Özsermaye kalemi olup, bedelsiz sermaye artırım ile yapılan işlem Özsermaye kalemleri arasında tutarların yer değiştirmesidir.

Bedelsiz Sermaye artırımı Şirketlerin Piyasa Değerlerini etkilememektedir.

ÖRNEK : ABC A.Ş.

Türkiye'nin Yıllar İtibariyle İthalat ve İhracatı

Son dönemde Irak’da yaşanan sıkıntıların, ihracat tarafındaki Türkiye’ye yansımalarını yakın zamanda görüyor olacağız. Hafızamızı tazelemek adına Türkiye’nin yıllar itibariyle ihracat ve ithalat göstergelerini tekrar gözden geçirmekte fayda olduğunu düşünüyorum.

Aşağıdaki tabloda Türkiye’nin yıllar itibariyle İhracatının hangi ülkere yapıldığı ve toplam ihracat içindeki payları listelenmiş durumda. 2000 yılından bu yana, Almanya en büyük ihracat pazarımız olmayı sürdürüyor. Ancak 2000’li yıllarda %18,6 olan ihracat payı 2014 Nisan ayı itibariyle %9,4’e gerilemiş durumda. İhracat pazarlarımızın yıllar itibariyle çeşitleniyor olması, ilgili ülkelerde yaşanacak ticari risklerden korunmamız açısından büyük önem taşıyor. 

Altyapı Projelerine Hazine Garantisi

Hazine müsteşarlığı tarafından gerçekleştirilecek borç üstlenimi hakkındaki yönetmelik 09 Nisan 2014 tarih ve 28977 sayılı resmi gazetede yayınlanarak uygulamaya girmiş durumda. Önemli bir konu olduğu için sizlerle de paylaşma gereği duydum. Kısaca detayları aşağıda paylaşıyorum. (http://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/04/20140419-12.htm)

Asgari yatırım tutarı 1 milyar liranın üzerinde olan yap-işlet-devret projeleri ile sağlık ve eğitim bakanlığı tarafından yürütülen 500 milyon doların üzerindeki proje borçlarına Hazine garantisi gelmiş durumdadır.

Borç üstlenim taahhüdü, ana kredi tutarının;
a) Sözleşmenin şirket kusuru nedeniyle feshi halinde %85'ini,
b) Sözleşmenin şirket kusuru dışındaki nedenlerle feshi halinde %100'ünü, ve finansman maliyetlerinin tamamını içerecek şekilde verilecektir.